Heb jij ook eerst een kop koffie nodig voordat je met je dag kunt beginnen? Je bent niet de enige. Koffie zou je alerter en wakker maken, dat weten we allemaal wel. Maar hoe werkt het nou eigenlijk: hoe komt het dat je wakker wordt van koffie? In dit artikel gaan we daar verder op in.
Zenuwstelsel
De oorzaak van het wakker worden door cafeïne is te vinden in het centrale zenuwstelsel. Om helemaal precies te weten hoe dat werkt, heb je heel wat scheikundige kennis nodig. Heel simpel uitgelegd is het zo dat het cafeïnemolecuul veel lijkt op het adenosine molecuul. Dit zijn zo ongeveer elkaars tegenpolen. In je hersenen zitten receptoren die zich binden aan de adenosine, waardoor je
slaperig wordt. Wanneer je koffie drinkt (of een andere cafeïne houdende drank) binden de cafeïnemoleculen zich aan de receptoren en krijgen de ‘slaapmoleculen’ geen kans meer.
Verder heeft cafeïne ook nog andere effecten op het lichaam. Zo verhoogt het de stofwisseling en versnelt het de ademhaling en de hartslag. Daarnaast wordt er meer adrenaline geproduceerd. Al deze factoren bij elkaar hebben dus het effect van wakkerder, alerter en actiever zijn.
Waar komt cafeïne allemaal in voor?
Cafeïne is ook wel bekend onder de namen coffeïne of theïne en je krijgt het stofje niet alleen via je kop koffie binnen. Energiedrankjes zijn ook bekende leveranciers voor je dagelijkse cafeïneshot, dat is wel algemeen bekend. Maar wist je dat het ook voorkomt in thee, dan wordt het theïne genoemd, en in chocolade? Verder wordt het ook vaak toegevoegd aan afslanktabletten, omdat het de stofwisseling verhoogt.
Verslaving en gewenning
Over het algemeen is het zo dat ongeveer een uur na het cafeïnegebruik het effect merkbaar is en de invloed blijft in het lichaam zo’n vijf uur aanwezig. Maar het effect van cafeïne is heel wisselend en afhankelijk van meerdere factoren zoals lichaamsgewicht. Zo kan er bijvoorbeeld gewenning optreden en verslaving. Mensen die dagelijks meerdere koppen koffie drinken, zullen na verloop van tijd minder effect merken en ontwenningsverschijnselen (o.a. hoofdpijn) krijgen bij het stoppen.
Kortom, geniet van koffie, maar met mate!
